معمولا پس از پيشنهاد هيئت مديره و ارائه طرح توجيهي افزايش سرمايه و مشخص نمودن روش و محلي که مبلغ حاصل از افزايش سرمايه قرار است در آنجا سرمايه گذاري شود ، اين افزايش به ميزان مشخص،(مثلا ۱۰۰%) به تصويب مجمع مي رسد.
پس از آن اين افزايش سرمايه در اختيار هيئت مديره قرار ميگيرد و هيئت مديره پس از طي مراحل قانوني و جلب رضايت سازمان بورس اقدام به ثبت اين افزايش مي نمايد.
اصولا افزايش سرمايه به سه طريق امکان پذير است كه ابتدا آنها را نام برده و سپس در مطالب بعدي تو ضيحات لازم را مي آوريم :
۱- افزايش سرمايه به روش جايزه
۲- افزايش سرمايه از محل آورده نقدي
۳ – افزايش سرمايه به روش صرف سهام
افزايش سرمايه به روش جايزه
همانطور که ميدانيم ، معمولا شرکتها مقداري از سود ساليانه خود را در حساب اندوخته ذخيره مي نمايند و در زمان مقتضي با انتقال موجودي اين حساب به حساب سرمايه و انتشار اوراق سهام جديد ، سرمايه اسمي شرکت را افزايش ميدهند و سپس اوراق سهام جديد را به نسبت سهام قبلي بين سهامداران توزيع مينمايند چون در اين حالت سهامداران پولي بابت اوراق جديد پرداخت نمي نمايند ، اصطلاحا به آن افزايش سرمايه به روش جايزه ميگويند . در اين حالت معمولا نسبت کاهش قيمت سهم ، بعد از افزايش کمي کمتر از، نسبت افزايش سرمايه است.
بعنوان مثال يکي از شرکتهايي که به اين روش افزايش سرمايه داده است ، سرمايه گذاري ملي ايران بود ، که سرمايه خود را به ميزان ۲۰۵۰ ميليارد ريال افزايش داد. که اين مبلغ را از محل سود تقسيم نشده و مطالبات سهامداران تامين نمود . اين شرکت حدودا ۲۴۱ درصد افزايش سرمايه داد ولي با توجه به اينکه قيمت اين سهم قبل از مجمع ۶۸۵۱ ريال و بعد از آن ۲۲۰۶ ريال شد ، ميتوان ديد که با وجودي که افزايش اين شرکت حدود ۲۴۱ % بوده ولي افت قيمت آن با نسبت حدودا ۲۱۰ % بوده است.
2- افزایش سرمایه از محل آورده نقدي:
زماني که شرکت اندوخته اي جهت افزايش سرمايه در اختيار ندارد و جهت ايجاد نقدينگي قصد افزايش سرمايه را داشته باشد ، ميتواند از اين روش براي افزايش سرمايه استفاده کند . توضيح اينکه گاهي شرکتها مقداري از مبلغ افزايش سرمايه را بصورت اندوخته دارند . ولي اين مقدار براي افزايش مورد نظر کافي نيست، در اين حالت شرکت ميتواند، از روش اول و دوم همزمان مبلغ افزايش سرمايه را تامين کند .
در اين حالت شرکت به هر سهامدار به نسبت تعداد سهام قبلي امتيازي جهت خريد سهام جديد ميدهد که اصطلاحا به آن حق تقدم ميگويند . پس از ثبت افزايش به اين روش برگه هاي حق تقدم به آدرس سهامداران ارسال ميگردد .
سهامداران پس از دريافت برگه هاي حق تقدم در صورت تمايل ، مبلغ اسمي سهام متعلقه (که تعداد آن در برگه حق تقدم مشخص ميشود )، را در مهلت مقرر به حساب شرکت واريز نموده و پس از مدتي ( معمولا از يک تا چهار ماه ) برگه هاي سهام جديد به سهامداران داده ميشود .
در صورتي که سهامدار به هر علتي ، مايل نباشد از امتياز حق تقدم خويش استفاده نمايد، ميتواند اين امتياز را به ديگري واگذار نمايد . براي اينکار مي بايست با مراجعه به کارگزاري و تکميل فرم درخواست فروش تقاضاي فروش حق تقدم خود را بنمايد .
خريداران برگه هاي حق تقدم ، مي بايست علاوه بر پرداخت مبلغي که بابت خريد حق تقدم به فروشنده مي پردازند مبلغ اسمي تعداد حق تقدم خريداري شده را نيز به حساب شرکت واريز و به انتظار دريافت برگه هاي سهام بمانند .
معمولا با توجه به اينکه تبديل برگه هاي حق تقدم به برگه سهم مدتي بطول ميانجامد و در طول اين مدت امکان خريد و فروش روي آن وجود ندارد و به نوعي پول پرداختي بابت اين سهام تا زمان تبديل شدن به سهم بلوکه ميگردد ، تفاوت قيمت برگه حق تقدم با قيمت سهام شرکت در بازار کمي بيشتر از ۱۰۰۰ ريال (مبلغ اسمي سهم ) مي باشد . که اين اختلاف قيمت با انتظارات بازار نسبت به آينده سهم و سابقه شرکت در مدت زمان ارسال برگه هاي سهام جديد رابطه معکوس دارد و هر چه قدر ديد بازار نسبت به آينده شرکت و سابقه شرکت در ارسال برگه هاي سهم مثبت تر باشد، تقاضا براي خريد ان بيشتر و در نتيجه اين اختلاف قيمت کمتر ميشود.
در زماني که به هر دليلي سهامداري از حق تقدم خود استفاده ننمايد و يا به علت نداشتن آدرس پستي دقيق نزد شرکت موفق به دريافت برگه حق تقدم خود نشود ، شرکت پس از فروش اين برگه ها در بازار وجه آن را در حساب سهامدار نزد شرکت نگهداري مي نمايد .
مثال : فرض کنيد شرکتي با سرمايه ۱۰۰۰۰ ميليون ريال منقسم به ۱۰ ميليون برگه سهم افزايش سرمايه اي به ميزان ۱۰۰ % را در نظر دارد . در اين حالت به هر يک از سهامداران ، معادل سهام قبلي شان امتياز حق تقدم تعلق ميگيرد. (به ازاء هر ۱ سهم ۱ سهم جديد ) و سهامداران پس از واريز ۱۰۰۰ ريال براي هر حق تقدم صاحب يک سهم جديد ميگردند . قيمت سهم پس از بازگشايي ، معمولا اينگونه محاسبه ميشود که در ارزش بازارهر يک از سهامداران از شرکت مزبور تغييري حاصل نشود .فرضا اگر قيمت سهم قبل از مجمع ۵۰۰۰ ريال بوده باشد با توجه به اينکه بابت هر سهم ۱۰۰۰ ريال پرداخت شده دارنده هر يک سهم در گذشته اکنون داراي ۲ سهم ميباشد .که هر يک از آنها داراي ارزش حدودا ۳۰۰۰ ريال در بازار است .
حال فرض کنيد شرکت مزبور مبلغ ۵۰۰۰ ميليون ريال بصورت اندوخته دارد . براي افزايش سرمايه ۱۰۰ درصدي نياز به ۵۰۰۰ ميليون ريال ديگر دارد، که در اين حالت، سهامداران به ازاء پرداخت ۵۰۰ ريال براي هر سهم ، معادل سهام قبلي خود سهام جديد دريافت ميکنند در اين حالت ، اصطلاحا ميگويند شرکت از طريق اندوخته و آورده نقدي افزايش سرمايه داده .
فرمول کلي براي محاسبه حداقل قيمت سهم پس از افزايش بصورت زير است :
حداقل قیمت پساز افزایش=
/( قیمت سهم قبل از افزایش+مبلغ اسمی به نسبت حق تقدم متعلقه به یک سهم )
( تعداد حق تقدمی که به هر سهم تعلق میگیرد + 1)
فرضا اگر قيمت سهم شرکت قبل از مجمع ۳۰۰۰ ريال باشد و شرکت ۵۰ % افزايش سرمايه بدهد تعداد حق تقدم متعلقه هر سهم برابر ۵/. ميباشد، که حداقل قيمت هر سهم پس از مجمع برابر ميشود با۵۰۰ ) تقسيم بر ۱,۵ که برابر است با حدودا ۲۳۳۰ ريال . +۳۰۰۰)
3 - افزایش سرمایه به روش صرف سهام
در اين روش، شرکت سهام خود را به مبلغي بيش از قيمت اسمي و از طريق پذيره نويسي بفروش رسانده و تفاوت حاصل از قيمت فروش و قيمت اسمي سهام را ، به حساب اندوخته منتقل و يا در ازاي آن سهام جديد ، به سهامداران قبلي ميدهد .
يکي از دلايلي که اخيرا اين روش نسبت به روش افزايش از طريق آورده بيشتر مورد توجه شرکتها قرار گرفته، اين است که در اين روش شرکت مبلغ مورد نظر براي افزايش سرمايه را در مدت کمتري از طريق پذيره نويسي تامين ميکند. بر خلاف روش آورده ،که معمولا تامين مبلغ افزايشسرمايه تا آخرين روزهاي پايان مهلت استفاده از حق تقدم و همچنين به فروش رساندن حق تقدم هاي استفاده نشده ، به طول ميانجامد . در ايران گاهي شرکتها مبلغ مورد نياز براي افزايش سرمايه را از طريق فروش تعدادي برگه سهام به نرخي بالاتر از قيمت اسمي تامين نموده و مابقي سهام را بين سهامداران قبلي توزيع نموده اند .
بعنوان مثال فرض کنيد شرکتي ۱۰۰۰۰ ميليون سرمايه دارد و تعداد برگه هاي سهام آن ۱۰ ميليون مي باشد و هر سهم اين شرکت در بازار، ۹۰۰۰ ريال معامله مي شود و اين شرکت قصد دارد، سرمايه خود را به ميزان ۱۰۰ % و از طريق صرف سهام افزايش دهد . مبلغ مورد نياز براي افزايش سرمايه ۱۰۰۰۰ ميليون ريال مي باشد که معادل ۱۰ ميليون برگه سهام جديد است
( تذکر اينکه اين محاسبه فقط يک مثال است و اينکه شرکت سهام خود را به چه قيمتي بايد پذيره نويسي کند خود مستلزم بحث مفصلي است ) حال ، اگر فرضا اين شرکت سهام جديد را به مبلغ ۵۰۰۰ ريال پذيره نويسي کند، با فروش ۲ ميليون سهم مبلغ مورد نياز جهت افزايشسرمايه تامين مي گردد و شرکت مابقي سهام جديد يعني ۸ ميليون سهم را بين سهامداران قبلي تقسيم مينمايد .
به عبارتي به ازاي هر ۱۰ سهم قبلي، ۸ سهم جديد ، (بدون پرداخت وجهي ) ، به سهامداران قبلي تعلق مي گيرد . (از نظر حسابداري شرکت پس از فروش ۲ ميليون سهم به قيمت ۵۰۰۰ ريال اضافه مبلغ اسمي بر روي هر سهم يعني ۴۰۰۰ ريال که براي ۲ ميليون سهم معادل ۸۰۰۰ ميليون ريال ميشود را به حساب اندوخته منتقل و از محل اين حساب افزايشسرمايه اي به روش جايزه و به نفع سهامداران قبلي ميدهد).
اين مورد از روشهاي افزايش سرمايه بدليل اينکه به تازگي در ايران رواج پيدا کرده لذا قيمت گذاري آن داراي بحث مفصلي است و مثال بالا فقط براي روشن شدن اين روش افزايش سرمايه بود.
| :: امتیاز: |
|
نتیجه : 0 امتیاز توسط 0 نفر
مجموع امتیاز : 0 |
|
:: بازدید : 60