تکرار حادثه دی ماه ۹۲ بارشد حبابی بازار بورس

مرتضی ابراهیمی – شاخص بازار بورس در طی ۲۰ روز، ۱۰ هزار واحد رشد کرده است، یعنی بازار بورس نسبت به ۲۰ روز گذشته از خود ۹ درصد رشد برجای گذاشته است. دلیل اصلی این افزایش شاخص رفع تحریم ها می باشد. همان طور که در نمودار زیر مشاهده می نماید، هر روز که می گذرد حرکت صعودی شاخص کل ادامه می‌یابد. افزایش شاخص کل بازار بورس در حالی روی می دهد که برخی تحلیل گران اعتقاد دارند این افزایش هیجانی ، غیر منطقی و حبابی است و به زودی این حباب خواهد شکست و سابقه سقوط بازار بورس در دی ماه ۹۲ تکرار خواهد شد.
در همین رابطه با یک فعال بازار سرمایه درباره آینده سرمایه گذاری در بورس ایران به گفتگو نشستیم و نظرات وی را درباره این موضوع جویا شدیم.
رقیه عبادی کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفتگو با جهان اقتصاد با اشاره به رکود بازار سرمایه گفت: به احتمال قوی رکود بازار بورس در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴ بیشتر خواهد شد، زیرا بازار بورس بسیار جلوتر از رشد اقتصادی حرکت می کند و جهش بازار بورس طی چند روز گذشته که شاهد آن بوده ایم ناشی از افزایش بودجه عمرانی در سال ۹۵ نیست، بلکه افزایش نقدینگی از طرف گروه های خاص و مردم است که شاخص بازار بورس را به شکل حبابی افزایش داده است و من به این بازار خوش بین نیستم زیرا ممکن است دی ماه سال ۹۲ تکرار شود.
وی افزود: نزول شاخص بورس از روز دوشنبه با نزول سهام گروه بانک شروع شده است، و به زودی گروه فلزات اساسی به خصوص شرکت های فولادی نیز ریزش خواهند کرد. به این ترتیب روز دو شنبه در گروه فولادی حقوقی ها عرضه کننده بودند اما صف خرید این گروه دوام نیافت. اما در این وسط عاملی که موجب می شود تا جلوی سقوط بازار سرمایه را بگیرد، خبرهای خوش توافق خودرو سازان ایرانی با خودرو سازان خارجی و ورود خودرو سازان خارجی به ایران است که موجب شده است اکثر شرکت های گروه خودرو سازی با صف خرید همراه شود. اگر خبر های خوش ورود خودرو سازان خارجی به ایران همچنان تداوم یابد، گروه خودرو همچنان با صف خرید همراه خواهد شد.
عبادی در خصوص حبابی بودن بازار سرمایه گفت: هر روز که می گذرد قیمت جهانی فلزات کاهش می یابد و هر روز که می گذرد زیان دهی این شرکت ها اضافه می‌شود، بنابراین تشکیل صف خرید گروه فلزات اساسی کار غیر عقلانه ای است. دلیل افزایش شاخص گروه فلزات اساسی این است که تمام گروه های بازار باهم دیگر رشد می کنند و اگر گروهی رشد نکند، نقدینگی به آن سمت کشیده می شود و شاخص گروه را افزایش می دهد و تمام این مراحل بدون هیچ گونه پشتوانه بنیادی روی می دهد.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه با اشاره به سفر رئیس جمهور به اروپا گفت: سفر آقای روحانی به اروپا سرنوشت بازار سرمایه را تعیین می کند و اگر آقای روحانی هر چه بیشتر در این سفر قرار داد های اقتصادی را امضاء کند، بازار سرمایه بیشتر رشد خواهد کرد.
عبادی با اشاره به این که قیمت نفت در بودجه ۴۰ دلار بسته شده است گفت: اکثر کارشناسان و نمایندگان مجلس بر این عقیده هستند که قیمت نفت به ۴۰ دلار نخواهد رسید زیرا در حال حاضر قیمت نفت در حدود ۲۲ دلار است یعنی نصف ۴۰ دلار و این موضوع عواقب بسیار بدی برای اقتصاد دارد، به خصوص آنکه ۳۰ درصد درآمد های کشور به نفت وابسته است، به این ترتیب کشور دچار کسری بودجه شدیدی خواهد شد. از طرفی چون اکثر شرکت های بورسی ، شرکت هایی هستند که عمده تولیدات خود را به دولت می فروشند، این شرکت ها از کسری بودجه زیان خواهند دید.
وی تاکید کرد: اگر قیمت نفت همچنان در ۲۲ دلار باقی بماند مشکلات اقتصادی ایران را افزایش خواهد داد و عواقب بدی برای بازار سرمایه خواهد داشت. اما پیش بینی می کنم قیمت نفت در اوایل سال ۹۵ مقداری رشد خواهد یافت.
این کارشناس بازار سرمایه بیان داشت: بعضی از شرکت هایی که در بازار سرمایه فعال هستند، هیچ توجیهی برای افزایش قیمت سهام آن شرکت ها وجود ندارد، مانند شرکت زامیاد که قیمت آن از ۸۰ تومان به ۱۶۰ تومان افزایش یافت، با چه پشتوانه ای قیمت آن افزایش می یابد، و یا شرکت ذوب آهن اصفهان از ۱۶۰ تومان به ۲۲۰ تمان رسید بدون آنکه خبر مثبتی در باره این شرکت وجود داشته باشد.
وی تاکید کرد: سهام داران خرد و حقیقی باید با احتیاط بیشتری اقدام به خرید سهام شرکت ها نمایند زیرا بسیاری از سهام شرکت هایی که در بازار بورس رشد می کنند، بدون پشتوانه بنیادی است و ممکن است دی ماه سال ۹۲ تکرار شود. در دی ماه سال ۹۲ به دلیل افزایش نرخ دلار، شاخص بازار بورس به شدت افزایش یافت و در آن زمان بسیاری از شرکت های بورسی از افزایش نرخ دلار استفاده کردند و به شدت قیمت محصولات خود را افزایش دادند، مانند خودرو های سواری. مسلما اگر قیمت محصولات گران شود، قیمت سهام شرکت ها نیز جهش سریع خواهد یافت. به این ترتیب هر شخص حقیقی که تا دیروز وارد بازار سرمایه نشده بود، به بازار بورس ورود کرد، به طوری که خانه و ماشین و دیگر وسایل خود را به فروش می رساند تا به بازار بورس ورود کند و این موضوع موجب شد تا سهام بسیاری از شرکت ها بدون هیجچ گونه توجیه منطقی به شدت رشد نماید، به طوری که حباب های بزرگ سراسر بازار بورس را فرا گرفت، و این حباب در دی ماه ۹۲ شکسته شد و شاخص کل بازار سرمایه به شدت کاهش یافت.